De afnemende belangstelling voor het raadslidmaatschap is reden voor Bahreddine Belhaj, kersvers voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, om daar landelijke aandacht voor te vragen. ‘De raad moet een afspiegeling van de bevolking zijn.’
U bent PvdA-raadslid in Lelystad en afgelopen zaterdag unaniem verkozen tot voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden. Hoe gaat u uw stempel drukken op de vereniging?
‘Mijn voorganger Mark den Boer heeft een hele mooie organisatie achtergelaten. Daar ben ik heel blij mee. Ik wil de vereniging verder uitbouwen, want we vertegenwoordigen nog niet alle raadsleden. Mijn voornaamste taak wordt zoveel mogelijk gemeenteraden lid maken en raadsleden zo goed mogelijk ondersteunen.’
Hoe beoordeelt u de huidige positie van raadsleden? Wordt er niet erg veel van ze gevraagd?
‘Zeker. Ik vind het dan ook een hele goede stap dat de salariëring van gemeenteraadsleden in kleine gemeenten is gelijkgetrokken met gemeenten van 24.000 tot 40.000 inwoners en er landelijk meer ondersteuningsmogelijkheden zijn in een opleidingsfonds. Er wordt veel van raadsleden gevraagd en als je meer werkzaamheden gaat doen, heb je ook meer kennis en tijd nodig en uiteindelijk ook meer salariëring. Zo werkt het ook bij werknemers. Daar kijk ik dus naar: meer inhoud, opleiding, kennis, meer financiering voor opleiding. Dat belang wil ik benadrukken. Ik vind het niks meer dan normaal dat je van zulke mogelijkheden en voorzieningen gebruik kunt maken om een goed raadslid te zijn.’
De vergoeding voor raadsleden in kleine gemeenten gaat inderdaad omhoog, maar moet worden betaald door gemeenten. Wat vindt u daarvan? Is niet meer ondersteuning nodig vanuit het rijk?
‘Ik ben blij dat dat onderdeel er eindelijk doorheen is. We moeten nu verder kijken hoe dit zich gaat ontwikkelen. We hebben er hard voor gevochten en nu moeten we kijken hoe het verder uitwerkt in de praktijk. We moeten ervoor waken dat het wordt uitgevoerd. Verder ben ik net verkozen, ik heb over de precieze uitvoering nog geen mening gevormd.’
U wilt meer landelijke aandacht generen voor de verdergaande fragmentatie van gemeenteraden en voor de afnemende belangstelling voor het raadslidmaatschap. Hoe gaat u dat doen?
’In mijn gemeente Lelystad hebben we 15 partijen op 35 zetels. Natuurlijk, iedereen die gekozen wordt, is gekozen, maar op de lange termijn is dit model niet houdbaar. Straks hebben we hier 20 eenmansfracties. Vraag is: hoe gaan we hiermee om? Hoe moeten we dan besturen? In het buitenland hebben ze hier al maatregelen voor getroffen. Er zijn heel veel instrumenten om er iets aan te doen. Die moeten we goed onderzoeken voor we voor een voldongen feit komen te staan. Verder maak ik me veel zorgen over de afnemende belangstelling voor het raadslidmaatschap. De gemiddelde leeftijd van een raadslid is nu 58 jaar. De gemeenteraad is het hoogste orgaan in een gemeente. Idealiter is de gemeenteraad een afspiegeling van de lokale bevolking. Het is nu dus niet hoe je het zou willen hebben. We moeten mensen meer enthousiasmeren. Het raadslidmaatschap is een grote eer en een leuke baan. Dat mag best meer voor de bühne komen. Ik zou het waarderen als we meer jongeren en vrouwen ervoor kunnen interesseren, zodat de raad weer een afspiegeling van de bevolking wordt.’